Taekwon-Do lessen aan dove en slechthorende jongeren

Op 8 juli 2022 hebben Boosabum An van der Leij en Sabum Joanna Jakma (beiden van BOOZ Taekwon-Do) drie workshops gegeven aan jongeren tussen de 12 en 17 jaar van het dove- en slechthorende onderwijs in Haren.

Vooral het lesgeven aan doven en slechthorenden brengt zo zijn uitdagingen met zich mee en komt niet vaak voor. Wij vroegen de beide dames hoe de workshops zijn verlopen. De leerlingen van deze speciale school zijn echter een kwetsbare groep en daarom maken wij de naam van de school niet bekend en er zijn van de workshops ook geen foto’s. Dit alles om de privacy van deze groep leerlingen te respecteren.
Aan het einde van het schooljaar hield de school een festival. Leerlingen konden dan kiezen uit een diversiteit van aangeboden workshops. Een aantal daarvan vielen binnen de categorie Sport. Per groep waren er circa 8 leerlingen die ervoor kozen om kennis te maken met Taekwon-Do.
Wij hebben de beide dames onderworpen aan een paar vragen.

Kun je aangeven hoe dit idee is ontstaan?
Sabum Joanna: “ik heb contact gezocht met deze school, omdat ik graag les wilde geven aan deze doelgroep. Mijn motivatie hiervoor is dat ik zelf slechthorend ben, waardoor ik goed bekend ben met de uitdagingen om een reguliere Taekwon-Do les te volgen.”

“Zaken waar je als dove of slechthorende tegenaan loopt zijn bijvoorbeeld het niet kunnen liplezen en het volgen van de instructie van een instructeur die verder weg van je staat, met name wanneer hij of zij van je wegkijkt of in beweging is. Ook ben ik mij van bewust dat het belangrijker is om details van een opdracht af te kunnen kijken en dat het rustig wordt uitgelegd. Om deze redenen kan ik een goede aansluiting vinden bij deze doelgroep.”

“Vanuit mijn eigen ervaring weet ik hoeveel positieve impact Taekwon-do heeft gehad op mijn zelfvertrouwen en weerbaarheid, en ik denk dat het ook voor de jongeren van Kentalis zeer waardevol zou kunnen zijn. Via deze workshops wil ik mijn passie voor Taekwon-Do delen en proberen om de jongeren over te halen om ook mee te doen aan deze mooie sport.”

Je hebt dit samen met Boosabum An van der Leij gedaan. Hoe kwam dat zo?
Boosabum An is een zeer ervaren jeugdhulpverlener. Zij werkt met jongeren in multiprobleemgezinnen. Ook geeft zij agressieregulatie- en weerbaarheidstrainingen. In het verleden heeft zij ook gewerkt met dove en slechthorende jongeren, maar vanuit een hele andere invalshoek, namelijk theater.

Hoe was de opbouw van de workshop?
Sabum Joanna vertelt hierover: “De workshops bestonden uit een aantal onderdelen. Allereerst hebben we de achtergrond van Taekwon-Do besproken, en de link gelegd tussen het groeten en respect tonen. Hierin kwamen kort de Tenets naar voren.”

“Als warming-up bewogen we heen en weer door de zaal als verschillende diersoorten om even los te komen. Daarna gevolgd door een spelletje met “noodles”; het zogenaamde “ridderspel”. Elkaar tikken op de schouder of knie met een noodle, lekker lachen en bewegen. Hoe mooi was het om te zien dat leerlingen die aan het begin hadden aangegeven dat ze niet mee konden of wilden doen toch lekker enthousiast meededen en ervan genoten. “

“We vervolgden met enkele balansoefeningen. Met een slecht gehoor zijn sommige oefeningen moeilijker en spannender om te doen. We wisten veiligheid te creëren vanuit plezier. Dit werkte drempelverlagend en bracht veel lachende gezichten met zich mee. Tegelijkertijd werd er serieus gewerkt. Elkaar uit balans te brengen vanuit een staande positie en later met één been op de grond. Hierin ging het om stevig staan, houding, uitstraling. De jongeren merkten dat er, ondanks hun beperking, ook veel wél mogelijk is.”
“Na deze warming-up oefeningen kwam de kennismaking met Taekwon-Do onderdelen, zoals stoten en trappen. De leerlingen hadden de technieken snel door. Iedere groep was hier lekker fanatiek mee bezig.”

“We bemerkten verschillen in de groepen wat betreft aandacht en mogelijkheden. Hier konden we samen goed op inspelen. Bij één van de groepen hebben we als afsluiting breektesten gedaan. Hiermee werd het zelfvertrouwen vergroot en gaf het de leerlingen een enorme kick. Bij een andere groep hebben we meer tijd besteed aan de stoot- en traptechnieken. Bij hen was het duidelijk dat hiervoor de meeste belangstelling was. Bij de derde groep konden we zelfs dieper ingaan op geavanceerdere technieken.”

Hoe was de communicatie naar de leerlingen toe?
“Ter ondersteuning van de communicatie was er bij iedere workshop een leraar of lerares aanwezig en een tolk, maar wij merkten al snel hoe we zelf ook goed contact konden maken met de leerlingen door zelf gebaren te gebruiken en veel voor te doen. Voor de details, aanwijzingen en discussies was de gebarentolk wel nodig en moesten we goed opletten waar de tolk was, zodat iedereen iedereen goed kon zien.”, aldus Sabum Joanna.

Wat vonden de leerlingen van de workshops?
“De leerlingen waren heel enthousiast en betrokken. Het was voor ons heel erg leuk om te zien wat de leerlingen allemaal konden na één les. Zelfs de leerlingen die aanvankelijk twijfelden of ze mee konden of wilden doen. Een van de meiden gaf aan dat ze in het verleden karate heeft gevolgd. Ze vertelde dat ze wisselende ervaringen had met instructeurs. Sommigen gaven haar extra aandacht en anderen helemaal niet. Het was daardoor moeilijk en ook minder leuk werd om hieraan mee te doen. Ze vond het heel prettig dat wij wél zoveel rekening met hen hielden.”

Tot slot…
Beide dames zeggen hierover: “Hopelijk is er een mogelijkheid om regulier Taekwon-Do les te kunnen geven op deze school. Hierover zullen we nog in gesprek gaan. Een moeilijkheid hierbij is dat de leerlingen veelal van ver komen. Maar wellicht is er ruimte te vinden in het reguliere lesrooster. Wordt vervolgd.”